Μπορεί η Βίβλος να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε από πού προερχόμαστε; Πολλοί λένε «όχι», αλλά υπάρχουν πολλά για εμάς που βγάζουν νόημα υπό το φως αυτών που λέει η Βίβλος. Για παράδειγμα, σκεφτείτε τι διδάσκει η Βίβλος για το ξεκίνημά μας. Στο πρώτο κεφάλαιο λέει.
‘Kαι είπε ο Θεός: Aς κάνουμε άνθρωπο σύμφωνα με τη δική μας εικόνα, σύμφωνα με τη δική μας ομοίωση· και ας εξουσιάζει επάνω στα ψάρια τής θάλασσας, και επάνω στα πουλιά τού ουρανού, και επάνω στα κτήνη, και επάνω σε ολόκληρη τη γη, και επάνω σε κάθε ερπετό, που σέρνεται επάνω στη γη. Kαι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο σύμφωνα με τη δική του εικόνα· σύμφωνα με την εικόνα τού Θεού τον δημιούργησε· αρσενικό και θηλυκό τούς δημιούργησε· ‘
ΓΕΝΕΣΙΣ 1:26-27
«Κατά την εικόνα του Θεού»
Τι σημαίνει ότι ο Θεός δημιούργησε την ανθρωπότητα «κατ’ εικόνα Θεού»; Δεν σημαίνει ότι ο Θεός έχει δύο χέρια και ένα κεφάλι. Αντίθετα, λέει ότι τα βασικά μας χαρακτηριστικά προέρχονται από τον Θεό. Στη Βίβλο, ο Θεός μπορεί να είναι λυπημένος, πληγωμένος, θυμωμένος ή χαρούμενος – τα ίδια συναισθήματα που έχουμε κι εμείς. Κάνουμε επιλογές και αποφάσεις κάθε μέρα. Ο Θεός κάνει επίσης επιλογές και αποφάσεις. Μπορούμε να συλλογιζόμαστε και ο Θεός επίσης συλλογίζεται. Έχουμε τις ικανότητες της διάνοιας, του συναισθήματος και της θέλησης επειδή ο Θεός τις έχει και μας έπλασε κατ’ εικόνα Του. Αυτός είναι η πηγή αυτού που είμαστε.
Έχουμε αυτογνωσία και συνείδηση του «εγώ» και του «εσείς». Δεν είμαστε απρόσωποι του «αυτό». Είστε έτσι επειδή ο Θεός είναι έτσι. Ο Θεός της Βίβλου δεν είναι μια μη-προσωπικότητα όπως η «Δύναμη» στη σειρά ταινιών Star Wars. Επειδή ο Θεός μας έπλασε κατ’ εικόνα Του, ούτε εμείς είμαστε.
Γιατί μας αρέσει η ομορφιά;
Εκτιμούμε επίσης την τέχνη, το δράμα και την ομορφιά. Χρειαζόμαστε ομορφιά στο περιβάλλον μας. Η μουσική εμπλουτίζει τη ζωή μας και μας κάνει να χορεύουμε. Αγαπάμε τις καλές ιστορίες επειδή οι ιστορίες έχουν ήρωες, κακούς και δράμα. Οι σπουδαίες ιστορίες βάζουν αυτούς τους ήρωες, τους κακούς και το δράμα στη φαντασία μας. Χρησιμοποιούμε την τέχνη στις πολλές μορφές της για να διασκεδάσουμε, να χαλαρώσουμε και να αναζωογονηθούμε επειδή ο Θεός είναι καλλιτέχνης και εμείς είμαστε κατ’ εικόνα Του. Είναι ένα ερώτημα που αξίζει να θέσουμε: Γιατί αναζητούμε ομορφιά στην τέχνη, το δράμα, τη μουσική, τον χορό, τη φύση ή τη λογοτεχνία; Ο Daniel Dennett, ένας ειλικρινής άθεος και ειδικός στην κατανόηση του εγκεφάλου, απαντά από μια μη βιβλική οπτική γωνία:
«Γιατί υπάρχει η μουσική; Υπάρχει μια σύντομη απάντηση, και είναι αλήθεια, μέχρι το σημείο που πάει: υπάρχει επειδή την αγαπάμε και ως εκ τούτου συνεχίζουμε να την δημιουργούμε. Αλλά γιατί την αγαπάμε; Επειδή διαπιστώνουμε ότι είναι όμορφη. Αλλά γιατί είναι όμορφη για εμάς; Αυτό είναι ένα απολύτως καλό βιολογικό ερώτημα, αλλά δεν έχει ακόμη μια καλή απάντηση.»Ντάνιελ Ντένετ. Σπάζοντας τα Ξόρκια: Η Θρησκεία ως Φυσικό Φαινόμενο. σελ. 43
Εκτός από τον Θεό, δεν υπάρχει σαφής απάντηση στο γιατί όλες οι μορφές τέχνης είναι τόσο σημαντικές για εμάς. Από την άποψη της Βίβλου, αυτό συμβαίνει επειδή ο Θεός δημιούργησε τα πράγματα όμορφα και απολαμβάνει την ομορφιά. Εμείς, πλασμένοι κατ’ εικόνα Του, είμαστε το ίδιο. Αυτή η βιβλική διδασκαλία κατανοεί την αγάπη μας για την τέχνη.
Η ομορφιά στα μαθηματικά
Στενά συνδεδεμένα με την αισθητική ομορφιά είναι τα μαθηματικά. Τα μοτίβα από γεωμετρικές αναλογίες δημιουργούν φράκταλ και άλλα σχήματα που βρίσκουμε όμορφα και μαθηματικά κομψά. Παρακολουθήστε αυτό το βίντεο που εξηγεί την κομψότητα του Συνόλου Μάντελμπροτ και ρωτήστε γιατί αφηρημένες έννοιες όπως οι αριθμοί φαίνεται να διέπουν τη συμπεριφορά του σύμπαντος. Και γιατί εκτιμούμε την ομορφιά του.
Γιατί είμαστε ηθικοί
Το ότι είμαστε «πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού» εξηγεί την ηθική μας. Καταλαβαίνουμε τι είναι «λάθος» συμπεριφορά και τι είναι «καλή» συμπεριφορά – παρόλο που οι γλώσσες και οι πολιτισμοί μας είναι πολύ διαφορετικοί. Η ηθική συλλογιστική είναι «μέσα» μας. Όπως το θέτει ο διάσημος άθεος Ρίτσαρντ Ντόκινς:
«Η καθοδήγηση των ηθικών μας κρίσεων είναι μια καθολική ηθική γραμματική… Όπως και με τη γλώσσα, οι αρχές που αποτελούν την ηθική μας γραμματική περνούν απαρατήρητες από την επίγνωσή μας».Ρίτσαρντ Ντόκινς,Η περί Θεού αυταπάτη. σελ. 223
Ο Ντόκινς εξηγεί ότι το σωστό και το λάθος είναι ενσωματωμένα μέσα μας, όπως η ικανότητά μας να έχουμε γλώσσα, αλλά του είναι δύσκολο να εξηγήσει γιατί είμαστε έτσι. Οι παρεξηγήσεις συμβαίνουν όταν δεν αναγνωρίζουμε τον Θεό ως τον δότη της ηθικής μας πυξίδας. Πάρτε για παράδειγμα αυτή την αντίρρηση από έναν άλλο διάσημο άθεο, τον Σαμ Χάρις.
«Αν έχετε δίκιο να πιστεύετε ότι η θρησκευτική πίστη προσφέρει τη μόνη πραγματική βάση για την ηθική, τότε οι άθεοι θα έπρεπε να είναι λιγότερο ηθικοί από τους πιστούς».Σαμ Χάρις. 2005. Επιστολή σε ένα Χριστιανικό Έθνος σελ. 38-39
Ο Χάρις παρεξηγεί. Από βιβλικής άποψης, η αίσθηση της ηθικής μας προέρχεται από το ότι είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού, όχι από το ότι είμαστε θρησκευόμενοι. Και γι’ αυτό οι άθεοι, όπως όλοι μας, έχουμε αυτή την ηθική αίσθηση και μπορούμε να ενεργούμε ηθικά. Οι άθεοι δεν καταλαβαίνουν γιατί είμαστε έτσι.
Γιατί είμαστε τόσο Σχεσιακοί ;
Το σημείο εκκίνησης για να κατανοήσετε τον εαυτό σας είναι να αναγνωρίσετε ότι είστε πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού. Δεν είναι δύσκολο να παρατηρήσετε τη σημασία που δίνουν οι άνθρωποι στις σχέσεις. Είναι εντάξει να δείτε μια καλή ταινία, αλλά είναι πολύ καλύτερο να τη δείτε με έναν φίλο. Φυσικά, αναζητούμε φίλους και συγγενείς για να μοιραστούμε εμπειρίες και να βελτιώσουμε την ευημερία μας.
Από την άλλη πλευρά, η μοναξιά και οι διαλυμένες οικογενειακές σχέσεις ή φιλίες μας αγχώνουν.
Ο Θεός είναι Αγάπη
Αν είμαστε κατ’ εικόνα Θεού, τότε θα περιμέναμε να βρούμε την ίδια έμφαση και από τον Θεό – και το κάνουμε. Η Βίβλος λέει ότι
‘Eκείνος που δεν αγαπάει, δεν γνώρισε τον Θεό· επειδή, ο Θεός είναι αγάπη. ‘
Α΄ ΙΩΑΝΝΟΥ 4:8
Η Βίβλος γράφει πολλά για τη σημασία που δίνει ο Θεός στην αγάπη μας για Εκείνον και για τους άλλους. Ο Ιησούς δίδαξε ότι οι δύο πιο σημαντικές εντολές της Βίβλου αφορούν την αγάπη.
_(14587968969).jpg){kind=link}
Επομένως, θα πρέπει να σκεφτόμαστε τον Θεό ως έναν εραστή. Αν Τον σκεφτόμαστε μόνο ως το «Καλοπροαίρετο Ον», δεν σκεφτόμαστε τον Βιβλικό Θεό – μάλλον έχουμε φτιάξει έναν θεό στη φαντασία μας. Αν και είναι αυτό, είναι επίσης παθιασμένος στις σχέσεις. Δεν «έχει» αγάπη. «Είναι» αγάπη. Οι δύο πιο εξέχουσες βιβλικές εικόνες του Θεού είναι αυτή ενός πατέρα προς τα παιδιά του και ενός συζύγου προς τη σύζυγό του . Αυτές δεν είναι μακρινές σχέσεις, αλλά είναι οι βαθύτερες και πιο οικείες ανθρώπινες σχέσεις. Η Βίβλος λέει ότι ο Θεός είναι έτσι.
Ας συνοψίσουμε, λοιπόν. Οι άνθρωποι είναι πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού, δηλαδή νου, συναισθήματα και θέληση. Έχουμε επίγνωση του εαυτού μας και των άλλων. Γνωρίζουμε τη διαφορά μεταξύ σωστού και λάθους. Οι άνθρωποι χρειάζονται ομορφιά, δράμα, τέχνη και ιστορία σε όλες τις μορφές της. Αναζητούμε φυσικά σχέσεις και φιλίες με τους άλλους. Είσαι έτσι επειδή ο Θεός είναι έτσι και εσύ έχεις πλαστεί κατ’ εικόνα Θεού.
Εσύ – Μια Εικόνα Αξίας
Τώρα, ας σκεφτούμε λίγο περισσότερο τις εικόνες. Τοποθετούμε σημαντικές εικόνες μόνο σε αντικείμενα αξίας. Για παράδειγμα, τα νομίσματα σε όλες σχεδόν τις χώρες φέρουν την εικόνα ενός ιδρυτή πατέρα ή μιας σεβαστής προσωπικότητας της ιστορίας αυτής της χώρας. Έτσι, το χαρτονόμισμα των 5 δολαρίων ΗΠΑ έχει την εικόνα του Αβραάμ Λίνκολν στην πρόσοψή του. Δεν θα δείτε ποτέ ένα νόμισμα με την εικόνα ενός κοινού αντικειμένου όπως ένα πορτοκάλι. Η εγγενής αξία μιας εικόνας προκύπτει από αυτό που απεικονίζει. Μια εικόνα του Αβραάμ Λίνκολν είναι πολύτιμη για τους Αμερικανούς, επομένως τοποθετούν αυτήν την εικόνα σε σημαντικά αντικείμενα, όπως τα χρήματά τους.
Με τον ίδιο τρόπο, επειδή είσαι πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού (και όχι κατ’ άλλη εικόνα ), είσαι εξαιρετικά πολύτιμος. Έχεις αξία και αξιοπρέπεια ανεξάρτητα από τον πλούτο, την ηλικία, την εκπαίδευση, την κοινωνική θέση, τη γλώσσα και το φύλο σου, απλώς επειδή είσαι «κατ’ εικόνα Θεού». Ο Θεός το γνωρίζει αυτό και θέλει να το συνειδητοποιήσεις κι εσύ.
Αλλά αν ισχύει αυτό, γιατί ο κόσμος, ο δικός σου και ο δικός μου, είναι γεμάτος ατελείωτους κύκλους οδύνης και θανάτου; Η βιβλική ιστορία συνεχίζει εξηγώντας πώς προέκυψε αυτό.